Gabonak

Alonsotegi eskolan gabonak ospatuko ditugu.

Egileak: Maddi eta Xabier

Alonsotegi eskolan, abenduaren 21ean gabonetako jaialdia ospatuko dugu.

 Gure eskolan lehen jaialdi bakarra egiten genuen, baina orain ume gehiago daudenez  eta ez garenez jantokian sartzen,  bi jaialdi ospatzen ditugu. Lehenengo jaialdian  haur hezkuntzako umeak parte hartzen dute eta bigarren jaialdian  lehen hezkuntzakoak.

Ikasleak 09:00etan  etortzen dira ,baina,jaialdia 10:00ak   arte ez da izaten. Jaialdian dantzak, kantak eta antzez lanak egiten ditugu gurasoen aurrean.

Jaialdiaren ostean Olentzero etortzen da, eta bere kanta abesten dugu. Olentzero haur hezkuntzako geletatik pasatzen da eta klase bakoitzari opari bat ekartzen dio.

Lehen hezkuntzakoek merendola bat egiten dugu, eta gurasoentzako pastak eta kafea egoten da.

Jaialdia bukatzen denean denok, poz-pozik etxera joaten gara gabonetako jaiak ospatzera.         

Kirolaren garrantzia

Egileak: Sendoa eta Iker M

Gaur egun ez dago eztabaidarik kirol jarduerak ume eta nerabeengan dituen ondorio eta eragin positiboak . Medikuen arabera kirola egitea ona da gaixotasun asko ez edukitzeko.

Kirola egiteko beste norbaitekin joatea ona  da, bion artean motibatzeko.

   Lehen egunean 10 edo 15 minutu egitea nahikoa da  poliki-poliki  fisikoa hartzen joateko eta hemendik aurrera  denbora gehietzen joan ahal gara.

   Hasi aurretik beroketa ariketak  egitea ezinbestekoak dira  mina edo zerbait  ez apurtzeko.

    Arnasa sudurretik hartu eta gero ahotik bota behar da.

 Kirola egin aurretik zerbait jan behar da adibidez: fruta freskua edo barazkiak.

 Argi dago kirola egiteko arropa egokia eraman behar dela: arina ,izerdia mantentzekoa, hau da arropa termikoa.

 Gu kirolaren alde gaude osasunerako ona delako eta ondo sentitzen zarelako egin ostean.

Gosaria eskolan

Alonsotegi eskolako 3.ziklokoak eskolan gosaldu genuen.

Egileak Onintza eta Marko

Egun horretan etxetik gosaldu gabe etorri ginen eskolara.Gosaria 9:00etatik 9:30taraino iraundu zuen.

Gosari a zein den gosari osasungarria  ikusteko egin genuen

JGosaltzeko   esnea,kolakaoa,kiwia,zukua,irasagarra,anana,ogia, indio-oilarra eta olioa zegoen.

Ikasle guztiak 3 mahaietan banatu ginen.

Gure menuak elikagai eraikitzaile energetiko eta erregulatzaileak zituen ,horregatik,esan ahal dugu gosaria bihotz osasungarria dela 

Azkenean gosaria bukatu ondoren denok tripa beteta ikastera joan ginen.

Eskolan gosaltzen

ALONSOTEGI ESKOLAN PASADEN OSTIRALEAN GOSARI BIHOTZ OSASUNGARRIA EGIN DUGU.   

Egileak Alazne eta Olatz

 

Alonsotegi eskolako 3.zikloko ikasleak gosari bihotz osasungarria egin genuen pasaden ostiralean, azaroak 16an.Goizeko bederatzietan hasi ginen eta 10ak aldera  bukatu.

Gaur egun gaixotasun kardiobaskularrak dira lehenengo heriotza-arrazoia gure gizartean, eta indize hori gutxitzeko ezinbestekoa da prebentzioa. Horregatik erabaki genuen gosaria bihotz osasungarria prestatzea,  horrek daukan garrantzia jakiteko.

 Gosari on batek beti izan behar ditu zerealak: ogia, txigorkiak, malutak...; horiek egunean behar dugun energia emango digute. Gero, frutak, erregulatzaileak dira eta gorputzeko funtzionamendu hobeago bat izan dezagun laguntzen digu.

Egun horretako menua hau izan zen: laranja zuku naturala, kiwi, anana, gazta, irasagarra, indioilarra, olioa, ogia eta esnea kolakaorekin. Hiru mahaietan banatu ginen eta mahai bakoitzean andereño bat. Tripa beteta atera ginen jantokitik eta jarraian klasera abiatu ginen.

Euskara eguna

Alonsotegiko umeak lipdub  bat prestatu dute.

Egileak :LANDER  ETA  OLAIA

Alonsotegi eskolako ikasle guztiek euskara eguna ospatzeko lipdub bat prestatu dute.

Alonsotegiko eskolak bere lehenengo lipdubpa egin du. Lipdub bideo bat egitean datza. Musika aukeratuta eskola osotik entzunda, klase bakoitzak gauza desberdin bat prestatzen du. ´Euskaraz bizi nahi dut´ abestiarekin egin dute. Abesti hau Esne Beltza taldekoa da.

Alonsotegiko eskolako umeak ,2 urtetik 6mailara, atera dira bideoan:
- 2 urtekoak alfonbran eserita

- 3 urtekoak pasabidean

- 4 urtekoak pasabidean

- 5 urtekoak jantokiaren aurrean dantzatzen

- 1 mailakoak eskaileretan olatua egiten

- 2 mailakoak klasean

- 3. eta 4. mailakoak pasabidean olatua egiten

- 5 mailakoak klasean euritakoekin dantzan

- 6 mailakoak malabareak egiten pasabidean.

 - Ume batzuk irratian  playback egiten.

 Azkenean, ume guztiak sarrera nagusira joan dira eta euskara bizi nahi dut abestia abestu dute. Elkarbizitzako ordezkariak  beste umeen laguntzarekin sarreran abestiaren  leloa jarri dute .

                                                          

                                                                                         

                                                                 

Alonsotegiko ibilbidea

 MEATEGI ETA KORTEN IBILBIDEA ALONSOTEGI HERRIAN   

ALONSOTEGI HERRIAK IBILBIDE BAT DU, MEATEGIAK ETA KORTAK IKUSTEKO 

 Egileak : Alex eta Naia

Ibilbidea udaletxean hasten da. Bertatik, Azordoiagara daramatzan errepidera ateratzen da.Auzo honetan,

San Juan baselizaren alboan, mendi-bidea hartu behar da, eta gure gidaria izango da ibilbide osoan zehar.

 Mendian gora, Azordoiaga errekaren parean ibiliko gara, harik eta lehenengo bidegurutzera iritsi arte. Bertan, Artiba auzora doan bidegurutze hartu. Bidegurutzetik hurbil, baina jendearen joan-etorrietatik Mentetxu meategia dago.

Lurpeko leizea zoragarria da benetan. Pistak mendi-bideak pinudiak eta gurbizti txikiak zeharkatzen ditu, harik eta Ordaolako nekazalturismora heldu arte .Hor ibilbidea bukatzen da eta nekatuta bazaude,Ordaolako nekazariek jaten emango dizute.      

Sai zuria Urkiolan

Egileak: Aida, Naiara eta Nahia

Urkiolako parke naturalean hegazti asko daude arriskuan eta hoien artean Sai Zuria.

Urkiolako Parkea Araba eta Bizkaiko lurralde historikoen artean kokatuta dago, besteak beste, Abadiño, Amorebieta, Atxondo, Dima, Durango, Izurtza, Mañaria eta Aramaio udalerrietan. Hor Sai Zuria dago kokatuta eta arriskuan dago.

Sai zuria  hegazti harraparia da, iparraldeko Afrikan, hego-mendebaldeko Europan eta hegoaldeko Asian,  bizi da. Neguan Afrika tropikalean igarotzen dute eta martxoaren hasiera aldera iristen dira Euskal Herrira.
Sai zuriaren burua eta atzealdea zuriak dira, eta hegaldirako lumak aldiz ilunagoak, ia beltzak. Luma zorrotzak dituzte lepoaren bueltan eta aurpegia hori-laranja  dute.
Haragijaleak dira, gehienbat sarraskijaleak, baina jakina da intsektuak, narrasti eta ugaztun txikiak, krustazeoak eta abar jaten dituztela.
Sai zuriak monogamoak dira. Urtean behin ugaltzen dira. Martxoa eta maiatza artean jartzen dituzte arrautzak. Kumaldi bakoitzean batetik hirura arrautza jartzen dituzte.
Urkiolako parkean gero eta sai zuri gutxiago daudenez hegazti hau babestu eta zainduegin behar dugu.

Eskolako azoka solidarioa

Jone eta Sabin

ALONSOTEGI ESKOLAN GABONETAN AZOKA SOLIDARIOA OSPATZEN DA .

Alonsotegiko eskolan,ikasleak azoka solidario bat ospatuko dute gabonetan . Ikasle bakoitzak,nahi dituen jostailuak ekarriko ditu etxetik,gero eskolan saltzeko.

Jostailuak bildu eta gero,5.mailako ikasleak jostailu guztiak atera, ikusi eta sailkatu egiten dituzte.

Eskolako sarreran kokatzen dira jostailuak salmentan. Salmentan ateratzen den diruarekin Nikaraguako ume bat besoetan hartzen dugu.Ume honen izena   Govani de Jesus.            da .

Jostailu bakoitza gehienez 3€ balioko du eta gutxienez 50 zentimo.Patio orduan ikasleak erosi ahal izango dute,eta gurasoak eskolako jaialdiaren egunean izango dute aukera.

 Pertsona nagusiak lagundu nahi badute  zerbait erosi gabe,borondatea eman ahal dute .

Gabonak Alonsotegin

Alonsotegi eskolako gabonetako jaialdia.

Alonsotegi eskolan gabonak ospatzen ditugu urtero. Jaialdi bat prestatzen dugu eta guraso guztiak gonbidatuta egoten dira.

                             

Abenduaren 21ean lehen hiruhilabeteko azken eguna denez gabonetako jaialdia ospatzen dugu.Kurtso bakoitzak gauza ezberdinak egiten ditu,adibidez:-antzez lana mimo,abestiak…

Ihaz arte eskolan jaialdi bakarra egiten genuen, baina ume kopurua asko handitu denez eta jantokian ez garenez denak sartzen  orain 2 jaialdi egiten ditugu. Lehenengo jaialdian haur hezkuntzako umeak parte hartzen dute eta bigarrenean lehen hezkuntzakoak.  

Egun horretan goizeko 09:00 etan eskolara sartzen gara, baina lehen jaialdia 10:00etan hasten da.  Jaialdi bien bukaeran Olentzero agertzen da eta bere laguntzaz  bere  abestia abesten dugu.

 Ostean Olentzero txikiengana joaten da eta gela bakoitzerako   opari bat ekartzen du.

Jaialdia bukatzen denean  denok joaten gara gure klasera merendola bat egitera. Merendolan oso ondo pasatzen dugu eta janaria oso gozo dago

Eguna bukatzean. bakoitza bere etxera joaten da.gabonetako jaiak ondo pazatzeko.

ALBERTO ETA IXONE

Plutonen askatasuna

Iker Gomez eta Aielen

Pluton duela gutxi eguzki sistematik irten zen.

Pluton bere aurkikuntzatik Eguzki-sistemako bederatzigarren planetatzat hartua izan da eta horien artean txikiena .

2006ko abuztuaren 24an Nazioarteko Astronomia Elkarteak eginiko bileran Pluton planeta, planetaren definiziotik utzi eta planeta nano izendatu zuten. Tombough X planeta baten bila ari zen, Neptunoren orbita azaltzeko. Plutonen orbita-eszentrikotasun handiak eguzkitik hurbilen dagoen zortzigarrena bihurtzen du orbitaren zati batean. Erabakia hartu zenean Nazioarteko Astronomia Elkarteak Batzar Nagusiak osoko bilkuran aho batez, eguzki-sistemako planeta kopurua murriztea erabaki zuten bederatzitik zortzira.

Azkenik, IAU (International Astronomical Union) erabaki du, gure Eguzki-sistemaren planeten kopurua zortzikoa del

Udazkeneko produktuak

 Euskal Herrian udazkenean  hainbat  produktu  ereiten  eta beste hainbat jazotzen  dira.

Udazkeneko produktuak urriak dira batez ere euria eta eguzkiari esker. Euskal herrian eguraldi aproposa egiten du garai honetan landatezko baina batez ere jasotzeko. Hona hemen gure soloetan aerein eta jasotzen diren produktuen taula bat.

 

LANDATU	JASO
Artoa	Udarea,Madaria.
Garia	Hurra
Aza	Intxaurra
Azalorea	kalabaza
Eskarola	Gaztaina
Baratxuria	Sagarra
Baba	Artoa
Idarra	Barruna
	kalabazina
	Patata
	piperra
	Berenjena
	tomatea
	kipula

Elikaduren etiketa

Elikagaiak hobeki hautatzen laguntzen duten etiketak.

                                  

Supermerkatu batera sartzen garenean produkturen bat erostera, etiketa begiratzea ezin besteko lana da jakiteko produktu hori ondo dagoen ala ez.

Etiketen araudi berria egin dute eta horixe egongo da indarrean 2014. urtetik aurrera.Hona hemen berrikuntzak :

-Etiketen letra handiagoa jarri behar dute ,hobeto ikusteko .

-Elikagaiaren jatorria adierazi beharko du txerrikietan, ardikietan, ahuntz-haragian eta oilategiko animalietan.

-Elikagaiek zehazki zer-nolako gantzak dituzten adierazi beharko du etiketak.

EgileaK: Borja eta Amaia

Munduko hanburgesarik handiena

Atzo Londresen egin zuten munduko hanburgesarik handiena eta pisatzen zuen 365kg.

Ogiak 2,20 metro neurtzen zuen eta uhasak 15kg pisatzen zuen. 442 tomate moztu  zituzten eta 276 kipula erabili zituzten. 200kg. behi haragi zuen hamburgesak .

Mohamedek  eta Antoniok, Alonsotegiko eskolako bi ikasleek, egin dute errekor hau .

Egileak: Antonio eta Mohamed

Birziklatze ikurra ulertzeko gakoak

Sinbolo batzuen esanahia Mobius-en zirkulua da hau eta hiru gezietako bakoitzarekin birziklatzeko prozesuaren pausuetako bat adierazi nahi du: - materialak biltzea, - birziklatzea eta - birziklatutako produktuak erostea. Honek zehazten du, osotara hartuta, zenbat den material birziklatua. Konsumitzaileari adierazi nahi zaio hark hartu behar duela ardura hondakin hori leku egokian uzteko. 

 Honek zehazten du, osotara hartuta, zenbat den material birziklatua

Konsumitzaileari adierazi nahi zaio hark hartu behar duela ardura hondakin hori leku egokian uzteko.

Egileak: Ane eta Ibai

Haur gizentasuna

OKERREKO ELIKADURA OHITURAK ETA KOMENI BAINO JARDUERA FISIKO GUTXIAGO.

Ipar Ameriketako elikatzeko ohitura txarrak,tamalez, iritsi dira alde honetara. Haur gizentasuna ugaritzen ari da han eta hemen eta XXI. mendeko gaixotasun handienetakoa dela esan daiteke. 5 eta 12 urte bitarteko haurren etxeetara deitu dute aurreko datuak ateratzeko. Kontuan izan dute: nolako gosaria, hamaiketakoa eta askaria egiten duten , egunean zenbait otordu egiten duten eta zenbateko maiztasunez jaten duten elikagai multzo bakoitza. Espainiako Estatuan, adibidez, nerabezaro-aurrean dauden neska-mutilen % 45ek dauzkate pisu arazoak, % 26k gehiegizko pisua eta % 19 gizenak daude. Zifra horiek, gainera, ez dute hobera egin azken 10 urteetan.

Egileak: Ainize eta Ireri

Gabonetako kontsumoa

Gai hau aukeratu dugu Gabonetan gaudelako eta  oso   interesgarria iruditzen zaigulako zeren eta  gai honek lotura handia baitauka energia kontsumoa murrizteko neurriekin.

Ezer  baino lehen, Gabonetan hiria oso polita geratzen dela esan behar da.Izan ere argia oso alaia da.

Era berean gabonetako giroa susmatzen da eta jendeak pozik paseatzen da eta dena  polita iruditzen zaie beraz ,hurrengo urtean etor daitezke.

Bestalde udalarentzako oso garestia da, pertsonak kontratatu behar dituelako  apaingarriak jartzeko eta kentzeko. Gainera  urtean behin aldatu eta erosi egin behar dira apaingarriak gehiago.Baita,esan beharren dago lanpostu sartzen direla eta hori ona da.

Ondorioz aurreko guztia laburbilduz,zera esan daitekeela apaingarriekin hiria oso polita eta alaia geratzen da,baina garestia da udalarentzako.beraz, neurriak hartu behar dira gastu hau  murrizteko.

Egileak: Aida Hel-Koudia, Nahia Castaños eta Naiara Etxebarria

GABONETAKO ARGIAK ETA ENERGIA KONTSUMOA

Gai honek interes handia du. Izan ere, Gabonak laister heltzear daudelako eta hirietan eta herrietan argiak jartzen dituztelako. Askoren ustez, argiak ipintzea polita da eta alaitasuna erakartzen du, baina…Hala ote da benetan? Gai hau aztertzeko honako puntuak erabiliko ditugu:

         Ezer baino lehen, gabonetako apaingarriak politak eta deigarriak direla, baita ere, herriak eta hiriak alaitzen dituztela esan behar dugu.

         Bestalde, apaingarri hauek jartzeko jendea behar da eta honen ondorioz, pertsonek lanpostua lortzen dute Gabonak irauten duten bitartean.

         Baina alde txarrak ere badaude. Energia asko gastatzen dute eta batzuetan , jendeak ez ditu zaintzen. Dudarik gabe, gastu gehiago daude eta argi dago zuhaitzentzako argien beroa txarra dela eta baliteke, egunen batean, zuhaitzak sua hartzea.

         Aurreko guztia laburbilduz, hau esan ahal da: argiak politak direla eta alaitasuna erakartzen dutela nahiz eta alde txarrak izan.

         Ondorioz, guk proposatzen dugu denbora gutxiago argiak pistuta egotea; hau da,  ordutegi zehatz batean herria  argitzea.

         Gogoratu beraz, zaindu Gabonetako apaingarriak eta ondo pasa Gabonetan!

Egileak:

Olatz Herrera eta Alazne García